Wybrane fragmenty ze Wstępu
Plan Wstępu
Niniejszy Wstęp dzieli się na cztery części:
• Część 1 to informacje o Biblii, to jest Piśmie Świętym Starego i Nowego Przymierza, przekład dosłowny z języka hebrajskiego, aramejskiego i greckiego, z przypisami, jako publikacji.
• Część 2 to dane o tekście źródłowym i kryteriach doboru wariantów tekstowych.
• Część 3 to dane o cechach szczególnych przekładu.
• Część 4 to informacje o układzie treści i szczegółach redakcji technicznej.
Taki plan powinien pomóc Czytelnikom:
• uświadomić sobie wyjątkowość dzieła;
• powiązać niniejszą publikację z innymi publikacjami Ewangelicznego Instytutu Biblijnego (EIB);
• dowiedzieć się o jej celach, przeznaczeniu i wartościach;
• poznać źródła tekstów wyjściowych i kryteria doboru ich wariantów;
• uchwycić cechy szczególne przekładu;
• ułatwić korzystanie z publikacji.
Część 1:
Biblia, to jest Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza, przekład dosłowny z języka hebrajskiego, aramejskiego i greckiego, z przypisami (SNPD), jako publikacja
Wyjątkowość publikacji
O wyjątkowości niniejszej publikacji stanowi to, że:
Wraz z wydanym wcześniej przekładem literackim (SNP) SNPD tworzy „dwuprzekład” wykorzystywany z jednej strony w wydaniach Pisma Świętego dla dzieci i młodzieży, a z drugiej na zajęciach z translatoryki biblijnej.
• SNPD można wykorzystywać jako dzieło jednotomowe, ale jednocześnie, przez jego ścisłe powiązanie z przekładem literackim EIB, jako podręcznik zapewniający głębsze zrozumienie tekstu biblijnego. • SNPD zawiera 19.994 przypisy – 15.546
w Starym i 4.447 w Nowym Przymierzu – co do swojej treści językoznawcze, literaturoznawcze, historyczne, geograficzne, kulturowe i egzegetyczne umożliwiające szersze spojrzenie na dzieje tekstu biblijnego i jego znaczenie.
• SNPD zawiera 78.500 odsyłaczy; łączą one fragmenty biblijne paralelne, fragmenty przekazujące podobną myśl, wykazujące podobną konstrukcję morfologiczną, składniową lub logiczną, oraz odsyłające do uwag i literatury.
• SNPD zawiera 937 odniesień do idiomów hebrajskich lub greckich oraz 96 wskazań na hebraizmy w grece Nowego Przymierza. • SNPD w sposób wyjątkowy i jak dotychczas niepowtarzalny na gruncie polskim podaje kryteria doboru wariantów tekstowych do tekstu głównego przekładu.
• SNPD nazywa hebrajskie i greckie figury stylistyczne mogące w sposób zasadniczy wpływać na zrozumienie przesłania zawartego w tekście.
• SNPD, w części Dodatki, podaje informacje umożliwiające precyzyjne powiązanie faktów i realiów kultury biblijnej z kulturą dnia dzisiejszego.
• SNPD zawiera kolorowe mapy zapewniające identyfikację geograficzną wzmiankowanych w tekstach biblijnych miejsc.
• SNPD zawiera zweryfikowane od strony inżynierskiej ilustracje budowli i sprzętów trudnych do wyobrażenia sobie na podstawie samej lektury tekstu.
• SNPD, choć, jak wspomniano wyżej, może być wykorzystywane jako dzieło jednotomowe, dużo większe możliwości poznawcze oferuje w powiązaniu z częścią Literatura i uwagi do wersetów Pisma Świętego, zawierającą tysiące dodatkowych informacji dotyczących dokumentów biblijnych, literatury przedmiotu, a także informacji niosących odpowiedź na najczęściej zadawane przez Czytelników pytania. Ponad to, co zostało wyszczególnione powyżej, wersje elektroniczne SNPD, wydane przez EIB i nie odbiegające treścią od wydań drukowanych, oferują:
• interaktywność spisu treści oraz odsyłaczydo innych fragmentów biblijnych, map, dodatkowych informacji oraz części Literatura i uwagi do wersetów Pisma Świętego;
• wektorowe mapy gwarantujące najwyższą jakość obrazu niezależnie od powiększenia, co jest szczególnie ważne dla wykładowców, duszpasterzy i nauczycieli, i z myślą o nich zostało tak przygotowane;
• kolorowy druk ułatwiający śledzenie treści przypisów należących do jednego wątku myślowego (dotyczy to na obecnym etapie przypisów w Księdze Objawienia);
• elastyczność w kwestii objętości dzieła; czytelnik ma możliwość zaopatrzenia się w wersję podstawową, rozszerzoną i pełną, a także, osobno, w część lub części stanowiące dodatek do głównej części dzieła zawierającej przekład tekstu biblijnego.
Wszystkie zasygnalizowane wyżej sprawy znajdują rozwinięcie w dalszych częściach Wstępu.
Przekład dosłowny i literacki w rozumieniu zastosowanym w SNPD
Określenia przekład dosłowny i przekład literacki można rozumieć na różne sposoby, ze względu na długą historię przekładów Pisma Świętego na świecie oraz dzięki postępom w dziedzinie przekładoznawstwa, stąd, w imię jasności, już na tym etapie Wstępu warto sprecyzować, że w przypadku prac prowadzonych w ramach EIB:
Przekład dosłowny to tłumaczenie tekstu biblijnego z języka wyjściowego na polski przy zachowaniu odpowiedniości części mowy, z uwzględnieniem wymogów składni, frazeologii i kolokacji.
Przekład literacki to tłumaczenie tekstu biblijnego z języka wyjściowego na polski podporządkowujące określone wyżej rygory przekładu dosłownego wytycznym piękna mowy ojczystej.
Obrazowo można powiedzieć, że o ile w ramach przekładu dosłownego tłumacz stara się przenieść odbiorcę tłumaczenia w czasy i środowisko, w których powstawał tekst wyjściowy, o tyle w ramach przekładu literackiego tłumacz stara się „pomóc” oryginałowi „odnaleźć się” w czasach odbiorcy tłumaczenia.
W dalszych częściach Wstępu jeszcze niejednokrotnie mowa będzie o przekładach dosłownym i literackim, w ustalonym wyżej rozumieniu, w różnych kontekstach.
Związek niniejszego wydania SNPD z wydaniami wcześniejszymi i z przekładem literackim EIB
Niniejsze wydanie SNPD jest wydaniem pierwszym drukowanym. Pokrywa się ono, co do treści, z trzecim wydaniem elektronicznym tego dzieła opublikowanym w ramach EIB.
Ponadto SNPD jest drugim powstającym w ramach polskiej części chrześcijaństwa ewangelicznego dziełem przekładu Pisma Świętego z języków oryginalnych. Przekład ten pozostaje w ścisłym związku z przekładem literackim, dokonanym w ramach EIB, noszącym podobny tytuł. Oba te przekłady powstawały jednocześnie. Wydany wcześniej przekład literacki powstawał na bazie niniejszego przekładu dosłownego, a jednocześnie spostrzeżenia poczynione w trakcie tworzenia przekładu iterackiego i po jego wydaniu przyczyniały się do ulepszania przekładu dosłownego. W kolejnych wydaniach obu przekładów związek ten zostanie utrzymany.
Tekst EIB.
Dalszy ciąg Wstępu, w drukowanej wersji SNPD.
